Em…
Tôi luôn nghĩ thành phố này là một cơ thể sống khổng lồ, với vô số mạch máu bằng bê tông và thép, nơi người ta len lỏi như vi khuẩn, hối hả chạy trốn nỗi buồn. Nhưng tôi không trốn được. Tôi vẫn ở đây, hít thở thứ không khí ngột ngạt ấy mỗi ngày.
Gần hai năm rồi tôi không về quê, nơi chẳng còn là nhà. Tôi chỉ còn căn phòng thuê trọ ở tầng năm – chật chội, ẩm và lúc nào cũng lặng như tờ. Tôi làm công việc nhập dữ liệu cho một công ty vừa keo kiệt vừa lạnh lùng – chẳng ai buồn nhớ tên tôi, kể cả sếp. Tôi cũng không nhớ nổi tên tất cả đồng nghiệp, chỉ nhớ đôi mắt dò xét của họ mỗi khi tôi đi ngang.
Gần đây tôi hay đi muộn. Không hẳn vì tôi lười – tôi chỉ không dậy nổi. Buổi sáng là cực hình, buổi tối càng nặng nề hơn. Tôi thường nằm nghiêng trong bóng tối, nghe tiếng xe cộ ngoài phố vẳng lên như giấc mơ. Những đêm mưa, mùi ẩm mốc trong phòng bám vào tóc, vào chăn. Tôi không nhớ lần cuối mình cười là khi nào.
Có hôm tôi tự hỏi: nếu tôi chết, ai sẽ phát hiện ra trước? Chủ trọ, khi mùi bốc lên từ cửa phòng? Hay công ty, khi kiểm tra xem vì sao tôi không chấm công? Câu trả lời làm tôi thấy buồn nôn.
Trên kệ sách ọp ẹp sát tường, có một thứ mà tôi quý nhất – chiếc radio cũ kỹ của ông tôi. Nó móp méo, phím số đã mờ, loa rè rè. Nhưng tôi không vứt được. Hồi nhỏ, tôi vẫn ngồi trên giường, nghe ông vặn đài và huýt sáo theo mấy bài ca cách mạng xưa cũ. Hồi ấy, ông cười nhiều. Tôi không nhớ rõ giọng ông, nhưng nhớ lưng áo ông sờn bạc, mùi mồ hôi lẫn mùi thuốc lá rẻ tiền.
Sau khi ông mất, radio nằm im trên kệ như đồ vật hoang phế. Nhưng gần đây tôi lại đem nó ra, chẳng phải vì hoài niệm, mà chỉ vì không chịu nổi tiếng im lặng. Ban đêm, bật radio lên là nghe tiếng người – bất kỳ ai – tôi cũng thấy đỡ cô đơn. Tôi không chọn kênh nào đặc biệt. Chỉ xoay núm tìm tần số bất kỳ, nghe người ta đọc tin tức, nhạc bolero, tán gẫu quảng cáo. Đôi khi nghe tạp âm rè rè như tiếng ma quái trong ống cống – tôi vẫn để đó, thiếp đi trong mệt mỏi.
Hôm đó cũng vậy.
Trời mưa suốt chiều. Tôi về nhà muộn, quần áo sũng nước, giày sình bám lầy lội. Tôi vứt hết xuống sàn, không buồn thay đồ. Tôi ngồi xuống tấm nệm cũ mèm như bã, cởi khẩu trang đã ướt nhẹp, hít mùi mốc quen thuộc.
Tôi với tay bật radio. Âm thanh xé toạc im lặng. Tiếng rít, tiếng rè, tiếng ồn trắng. Tôi nhắm mắt, thở ra thật dài. Ít ra còn có thứ gì đó lấp đầy cái trống rỗng.
…Nhưng giữa đám nhiễu sóng ấy, có thứ gì đó lạ.
Lúc đầu tôi tưởng mình hoa tai. Nhưng không – có một giọng nói. Khàn. Xa. Mờ.
“… trời mưa … lạnh lắm … nghe không …”
Tôi bật dậy. Mắt mở trừng trong bóng tối.
Radio vẫn rè. Nhưng tôi chắc chắn có giọng người. Không phải quảng cáo. Không phải DJ hay phát thanh viên. Giọng đó không rõ ràng, như bị kéo dài trong nước.
“súng nổ rồi… lạnh đến thấu xương … anh em … không đủ áo …đêm nay phải hành quân…”
Tôi xoay núm, sợ nó biến mất. Giọng nói càng vỡ, chỉ còn những âm tiết rời rạc.
“… nhớ … nhớ em …”
Tiếng gió. Tiếng gì đó như mưa rơi trên mái tôn cũ. Tôi nín thở.
“Nếu … nghe được … ai đó …”
Rồi im bặt.
Căn phòng lạnh ngắt. Tôi rùng mình. Đèn neon mờ như sắp cháy.
Tôi tắt radio, ngồi nhìn vào nó thật lâu. Tim tôi đập mạnh, không hẳn vì sợ – mà vì một thứ khác. Một thứ gần như xúc động.
Ai đó… thật sự ở đầu bên kia ư?
Đêm đó tôi không ngủ được. Tôi nằm ngửa nhìn trần nhà mốc xám, nghe tiếng nước nhỏ giọt đều đặn như kim đồng hồ đếm ngược trong bóng tối. Trong đầu tôi, mấy tiếng mờ đục kia cứ vang lên dai dẳng:
“Nhớ… nhớ em…”
Chỉ hai từ lặp đi lặp lại, nhưng như có móng vuốt cào vào lồng ngực.
Tôi quay mặt vào tường, bàn tay nắm chặt mép chăn cũ. Tôi tự hỏi em đó là ai. Là người thế nào mà khiến được nhớ đến? Là ai mà có thể được gọi, được giữ trong tâm trí đến nỗi lời nhắc nhở ấy xuyên cả thời gian, lọt vào tai tôi?
Tôi cười khẩy – một âm bật ra khô rát như gió thổi tro tàn. Không phải cho anh. Cho chính mình. Tôi chưa từng nghe ai gọi tên mình bằng giọng như thế. Chưa từng có ai nói “nhớ” tôi, không phải vì nghĩa vụ, không phải vì đòi hỏi. Tôi muốn thử nghe một lần, chỉ một lần thôi – để tin rằng mình cũng đáng được chờ, được cần.
Nhưng radio im bặt. Không gọi tôi. Không nói tôi là ai. Chỉ có em. Một chữ xa lạ, ngọt ngào, tàn nhẫn.
Khi mệt quá, tôi nhắm mắt lại. Mùi ẩm mốc dính vào tóc, vào da. Tôi mơ – thấy một cánh đồng trống hoác, mưa đổ trắng xóa. Trong màn nước, một người lính trẻ đứng cúi đầu, áo sũng nước bám lấy thân hình gầy gò. Tay anh ta siết chặt khẩu súng, như thứ duy nhất còn giữ được hơi ấm. Anh ta không ngẩng lên. Không nhìn tôi.
Tôi đưa tay ra, nhưng không thể chạm. Chỉ có mưa lạnh lẽo chảy dọc cánh tay. Tôi mơ mà vẫn biết – giấc mơ ấy không dành cho tôi.
Sáng hôm sau tôi trễ làm.
Sếp ném ánh nhìn lạnh tanh:
“Em coi giờ đi. Tới công ty làm gì nếu không muốn làm?”
Tôi gật đầu, môi khô như giấy.
“Dạ.”
Giọng tôi không còn sức để phản kháng. Tôi thấy ánh mắt đồng nghiệp liếc sang, rồi lập tức tránh đi như sợ lây bệnh. Một cô gái trẻ che miệng cười khẽ. Tôi đứng im, nhìn sàn nhà bẩn dưới chân, tự hỏi mình còn đứng đây để làm gì.
Tối đó tôi về sớm, nhưng không biết để làm gì.
Tôi tắm vội, nước lạnh buốt. Tôi ngồi trên sàn, lưng tựa tường, tóc nhỏ giọt. Nhìn tô mì nguội bốc mùi nồng, tôi vẫn cố nuốt. Nước mắt tôi ứa ra, chẳng vì cay, mà vì mệt.
“Ăn đi. Sống đi. Đừng ngã quỵ trước khi ai đó nhớ tên mày.”
Tôi nói thành tiếng. Nghe giọng mình rỗng và lạ, như tiếng ai khác vọng từ đáy giếng.
Cuối cùng, tôi kéo chiếc radio lại gần.
Tôi vuốt mặt nó bằng khăn ẩm, lau từng kẽ bụi như lau mặt người ốm.
“Sao mày bẩn thế này…”
Giọng tôi nứt nẻ.
Tôi khựng lại. Bàn tay run. Tôi đã đến mức phải nói chuyện với một cục sắt rỉ sét để van xin chút hơi người.
Tôi chần chừ, nhìn núm vặn.
“Lỡ hôm nay không nghe thấy gì thì sao…”
Tôi cắn môi. Nhưng tay vẫn vặn.
Tiếng rè rè đập vào màng nhĩ, lạnh lẽo như cười nhạo. Tôi nhắm mắt lại. Hít một hơi thật sâu, như kẻ chuẩn bị nhảy xuống vực.
“Lên tiếng đi… Làm ơn…”
Sóng chập chờn. Rè nặng như gió bão. Nhưng rồi – tiếng anh lại về. Xa xôi. Nghẹt thở.
“… chúng tôi đi suốt ngày hôm nay … chân tê dại … tay run khi lau mồ hôi …”
Tôi bật cười. Tiếng cười khan đặc.
“Anh mệt quá hả…”
“Ừ… tôi cũng mệt… mệt lắm…”
Tôi nắm chặt tay cầm radio đến trắng khớp.
“… đêm không ngủ được … nằm im nghe ai đó khóc … tôi không hỏi … vì tôi cũng muốn khóc …”
Nước mắt tôi chảy xuống gò má lạnh. Tôi không lau.
“Anh không hỏi, còn tôi… tôi chẳng dám hỏi ai…”
Giọng tôi nghẹn lại, vỡ ra.
“Tôi cũng muốn khóc mà… không ai cho phép…”
Radio lại rè mạnh. Tiếng anh như bị bóp nghẹt. Tôi áp sát nó vào ngực, nghe tim mình đập loạn.
Anh kể về tình yêu chưa kịp nói, anh kể về những ngày hành quân, những người bạn đã nằm lại trong đêm mưa. Tôi ôm radio lắng nghe, như nghe một lời thì thầm dành cho mình.
Ban ngày, tôi như chiếc xác không hồn.
Tôi chen trên xe buýt chật ních người, đầu cúi tránh ánh mắt. Một người tông vào vai tôi, lẩm bẩm chửi nhưng tôi không phản ứng. Tôi chỉ siết quai túi, mắt nhìn vào hư không.
Văn phòng sáng đèn neon lạnh lẽo.
Sếp nói: “Em còn làm được không? Nhìn em như sắp chết ấy.”
Tôi cúi đầu, gật. Tôi nghe đồng nghiệp cười nhỏ sau lưng. Họ nghĩ tôi yếu đuối, chán đời, vô dụng. Có thể họ đúng.
Tôi đi vệ sinh chỉ để tựa trán vào tường lạnh, hít thật chậm để khỏi khóc.
Tối về, tôi ăn mì gói nguội. Tôi không nếm được gì.
Tôi ngồi xuống. Tôi bật radio.
“… mưa suốt … ai cũng ho … không ai dám nhóm lửa … chỉ cần thấy lửa là chết …”
“… tôi xin lỗi … tôi chỉ muốn một lần cầm tay em … nhưng tôi không dám…”
Tôi khép mắt. Tôi biết “em” đó không phải tôi.
Dẫu vậy, tôi khẽ đáp, giọng mệt mỏi như hơi tàn:
“Ừ… tôi biết. Anh cứ xin lỗi đi. Tôi ở đây.”
Ngày hôm sau, tôi không ăn sáng. Tôi thức khuya làm báo cáo. Sáng gửi đi vẫn bị trả lại với ghi chú đỏ chót: “Làm ăn cẩu thả.”
Tôi cúi đầu, nói “Dạ”. Sếp nhìn tôi như nhìn một con côn trùng.
Tôi vào nhà vệ sinh, rửa tay đến rớm máu. Tôi soi gương – mắt trũng sâu, da xám ngoét. Tôi tránh ánh mắt mình.
Đêm.
“… hôm nay người ngã bệnh không gượng dậy nổi … tôi sợ lắm … sợ đụng vào thi thể lạnh …”
“… em à … đừng ghét tôi nếu tôi chết mà không kịp về …”
Tôi ngước mắt nhìn trần, khô khốc.
“Em… em… ai là em chứ…”
Giọng tôi không hờn giận, chỉ như gió thổi qua đống tro tàn.
Một ngày, tôi nhận cuộc gọi từ mẹ.
“Sao không gửi tiền về? Mày sống kiểu gì ở đó vậy?”
Tôi im lặng. Không biết nói gì. Chỉ nhìn vết bầm ở tay do cửa xe kẹp.
“Nói đi!”
“Con bận.”
Tôi cúp máy.
Đêm.
Tôi đặt tay lên radio. Không mở. Tôi nghĩ:
“Anh không thuộc về tôi. Tôi không cần nữa.”
Ngón tay run lên.
Cuối cùng vẫn bật.
“… hôm nay yên hơn … tôi nằm mà nghe gió … lạnh lắm nhưng dễ chịu …”
“… tôi nhớ em … chỉ cần nhìn cũng đủ … tôi hèn … tôi nhát …phải chi tôi có thể nói với em trước khi đi… nhưng tôi lại sợ…sợ tôi không thể về…”
Tôi nói khẽ, gần như không nghe ra tiếng mình:
“Anh đừng nói nữa. Tôi không phải em.”
Nhưng tôi vẫn lắng nghe. Tôi không đủ can đảm để tắt đi.
Ngày hôm sau, tôi thiếp đi trên xe buýt, lưng đau nhức vì ghế cứng. Khi mở mắt, ánh nhìn ai đó lạ lẫm và xa lạ. Tôi bước xuống như kẻ mộng du.
Văn phòng đèn trắng, tiếng bàn phím dày đặc như mưa đá.
Không ai hỏi tôi có ổn không.
Đêm xuống, tôi lại chờ.
“… ai đó khóc suốt đêm … không biết gọi ai … tôi cũng muốn gọi … nhưng gọi ai bây giờ…”
Tôi tựa đầu vào tường, mắt ráo hoảnh.
“Gọi tôi đi… chỉ một lần thôi…”
Không hét. Không cầu xin. Chỉ một âm thở dài khản đặc, vỡ vụn.
“Tôi vẫn ở đây mà…”
Nhưng anh không gọi.
Chỉ còn “em” lặp lại mãi, rách nát và xa lạ.
Tôi không biết bắt đầu từ khi nào, mình thôi sống để tồn tại, mà bắt đầu tồn tại để nghe một người sắp chết.
Anh không gọi tên. Anh không biết tôi. Giọng anh vẫn luôn dành cho một người khác – một “em” nào đó ở một vùng quê xa, có lẽ với mái tóc đen dài, nụ cười dịu dàng, và một lời hứa chưa từng nghe thấy.
Còn tôi, tôi là kẻ đứng sau cánh cửa, nghe trộm tình yêu của người khác để tìm lý do thở tiếp mỗi sáng.
Tôi không còn thì thầm nữa. Tôi bắt đầu viết.
Tôi ghi lại những gì anh nói. Dòng ngắn, ngắt câu, chữ nguệch ngoạc. Những đoạn anh khóc, tôi đánh dấu bằng ba dấu chấm.
Tôi dán giấy lên tường. Những câu anh nói. Những câu tôi ước được nghe.
“Em ngủ chưa?”
“Hôm nay có lạnh không?”
“Tôi sợ, em ơi. Nhưng tôi vẫn đi.”
Có một đêm, tôi đọc lên thành tiếng, từng chữ, giọng run như kẻ ăn cắp đang đọc thư tình của người khác.
Rồi tôi dừng lại, môi khô rát.
“Anh có biết không… em – ở đây – không phải là người anh yêu đâu. Em là người đang sống nhờ bóng lưng của anh.”
Tôi nói khẽ, như thở.
Đêm hôm đó, giọng anh tĩnh hơn. Có điều gì đó trong âm điệu. Như mỏi. Như chấp nhận. Như giã biệt.
“… ba người bị thương … khiêng về sau lưng … họ không khóc … chỉ nhìn lên trời …”
“… tôi nghĩ nhiều đến em … tôi tự hỏi nếu chết … có ai sẽ kể lại tôi từng tồn tại …”
Tôi nhìn vào radio, mắt nhòe lệ.
Tôi ước – chỉ một lần thôi – anh gọi: “Cô gái đang nghe tôi, em là ai?”
Tôi sẽ trả lời. Tôi sẽ trả lời tất cả.
Nhưng không có tiếng gọi nào cả. Chỉ là những tiếng “em” văng vẳng, lặp lại đến bạc lòng.
Tôi bắt đầu thấy ghen.
Không phải kiểu ghen tuông điên cuồng. Mà là sự đố kị mệt mỏi. Tại sao một người đã khuất, hoặc chưa bao giờ hiện diện, lại có thể chiếm hết trái tim một người đang tan dần giữa khói súng?
Còn tôi – người đang ngồi đây, sống, thở, đợi – lại không có lấy một ánh nhìn?
Tôi biết mình ích kỷ. Anh không thuộc về tôi. Nhưng tôi cũng không thể ngăn mình thì thào vào màn đêm:
“Tôi ở đây mà… Tôi vẫn ở đây, từng đêm. Tôi có đáng để được biết tên không?”
Câu hỏi rơi vào khoảng không.
Đêm thứ hai mươi mấy gì đó, tôi không đếm nữa.
Tôi bật radio sớm. Ngồi im. Lặng lẽ. Không mong đợi.
Và rồi, giọng anh lại về. Nhưng hôm nay, anh nói chậm. Mỗi chữ nặng như đá.
“… nếu có ai nghe được … tôi mong người ấy … đừng chết như tôi …”
“… tôi mệt rồi … lạnh quá … tôi chỉ muốn nghe tiếng ai đó gọi tên tôi … dù chỉ là một lần cuối …”
Tôi sững người. Cổ họng tôi nghẹn lại. Mắt cay xè.
Tôi không thể giữ bình tĩnh nữa. Tôi ôm radio vào ngực, môi run run:
“Anh… gọi tôi đi. Tôi đang ở đây! Tôi… tôi không phải là em đó, nhưng tôi sống vì anh mỗi đêm… chỉ một lời thôi… gọi tôi đi…”
Giọng tôi không phải tiếng hét. Mà là tiếng vỡ. Như miệng vết thương cuối cùng rách ra.
“Tôi xin anh… chỉ một lần… nhìn tôi như một người đang chờ…”
Tôi chưa bao giờ cầu xin ai. Nhưng lần này, tôi đã quỳ gối, giữa căn phòng trống, giữa đêm.
Không còn tự tôn. Không còn giận dữ. Chỉ còn sự khẩn thiết tuyệt vọng của một kẻ thèm được sống cho riêng mình, một lần.
Radio im lặng một lúc rất lâu.
Tôi cứ tưởng sóng mất. Nhưng rồi, giữa tĩnh mịch, anh nói.
“… tôi… biết có ai đó… sẽ nghe được tôi… tôi mong người đó…sẽ đợi được hòa bình…sẽ sống… vì chúng tôi….”
Rồi âm thanh vụt tắt. Như chưa từng có ai nói.
Sau đêm đó, radio không còn phát nữa.
Tôi thay pin. Lau bụi. Dò lại tất cả tần số. Không có gì.
Không một tín hiệu. Không một tiếng rè.
Tôi ngồi đó ba đêm liền. Không ăn. Không ngủ. Không khóc.
Tôi không biết gọi cái trống rỗng trong ngực là gì. Nó không đau, không buốt – chỉ là một khoảng không lạnh như vừa mất thêm một lớp da.
Tôi đã quen sống cùng giọng nói ấy. Mất nó, tôi như người vừa bị cắt lìa khỏi một thế giới chỉ mình tôi biết, nơi mà nỗi buồn cũng có giọng nói để lắng nghe, để níu kéo.
Tôi không bước ra ngoài. Căn phòng dần mục ruỗng theo tôi. Có lúc tôi nghĩ, giá như mình cũng có thể tan đi – không đau đớn, chỉ là từng tế bào tự rã ra, biến mất.
Nhưng rồi… một sáng sớm, tôi tỉnh giấc vì lạnh. Không có gì đặc biệt. Chỉ là cơn gió sớm thổi qua khe cửa sổ chưa đóng kín, luồn vào tóc, buốt tới tận xương.
Tôi ngồi dậy. Không phải vì muốn sống. Mà vì không còn gì để chờ.
Tôi đi tắm. Không vì sạch. Mà vì không muốn ngửi thấy mùi của mình.
Tôi nấu một bát cháo loãng. Ăn từng muỗng như đang ăn nỗi im lặng.
Tôi lau radio. Nhẹ nhàng như lần đầu chạm vào di ảnh của một người vừa mất. Tôi đặt nó lên kệ, ở chỗ cao nhất. Không còn bật nó nữa. Nhưng tôi không cất đi. Tôi không dám.
Tôi không vượt qua nỗi nhớ. Tôi chỉ học cách để nó ở yên một góc – không đụng vào, không gọi tên, không van xin trở lại.
Tôi bắt đầu sống lại. Nhưng không giống ai cả. Không vì ai cả. Không cho ai cả.
Chỉ là mỗi khi trời mưa – tiếng mưa dội lên mái tôn cũ, hệt như tiếng rè rè của sóng radio đêm nào – tôi sẽ ngồi im bên cửa sổ, tay ôm gối, mắt nhắm hờ.
Và tôi sẽ nhớ lại – từng tiếng thở, từng lời lặng lẽ.
Nhớ một người chưa từng biết tôi tồn tại.
Nhớ như một thói quen… để còn biết mình vẫn đang thở.
Thỉnh thoảng, tôi mơ thấy một người lính trẻ – tay băng bó, áo sờn vai, đứng giữa cánh đồng loang máu, nhìn về phía tôi và cười.
Anh không nói gì. Nhưng lần này, tôi tin anh đang gọi tôi. Không phải “em” nữa. Mà là tôi.
Người đã sống tiếp, dù trái tim từng chết từ lâu.